Wśród wielu rodzajów usług dostępnych na rynku są również te określane tajemniczo brzmiącym skrótem DDD. W ogólnym ujęciu oznaczają dezynfekcję, dezynsekcję i deratyzację, czyli eliminowanie szkodników biologicznych, zasiedlających bezpośrednie otoczenie człowieka.
W tej grupie szczególnie wyróżnia się dezynfekcja, która ma znacznie szerszy zakres zastosowań i obejmuje mikroorganizmy niewidoczne gołym okiem. Kiedy się ją stosuje i jaki jest jej cel?
Co to jest dezynfekcja?
W miejscach wymagających zachowania szczególnej czystości, w których przetwarza się żywność lub leczy chorych, konieczne jest ograniczenie do minimum obecności mikroorganizmów. Właśnie w takich sytuacjach znajduje zastosowanie dezynfekcja. Co to jest za proces i jakie są jego efekty?
Zgodnie z definicją, przez dezynfekcję rozumie się postępowanie mające na celu zniszczenie mikroorganizmów oraz ich przetrwalników. Efektem takiego działania nie jest jednak całkowita antyseptyczność.
Powszechnie stosowane metody dezynfekcji usuwają wszystkie żywe mikroorganizmy oraz większość ich form wegetatywnych, jednakże nie eliminują ich całkowicie. Aby osiągnąć stuprocentową jałowość, przedmioty czy materiały należy poddać sterylizacji w bardzo wysokiej temperaturze.
Dezynfekcję stosuje się przede wszystkim do oczyszczania powierzchni użytkowych oraz różnych przedmiotów. Czynnikami, które warunkują poziom uzyskanej czystości są:
- rodzaj i aktywność eliminowanych drobnoustrojów,
- cechy i zasada działania środka dezynfekcyjnego,
- warunki środowiskowe takie jak temperatura i wilgotność powietrza, kwasowość środowiska, obecność materii organicznej.
Kiedy należy przeprowadzić dezynfekcję?
Dezynfekcja jest często utożsamiana z odkażaniem. Chociaż te dwa procesy są podobne, inny jest ich efekt. W pierwszym przypadku zostaje wyeliminowanych znacznie więcej mikroorganizmów, które przy odkażaniu giną tylko częściowo.
Dezynfekcja pomieszczeń czy przedmiotów może też być ukierunkowana na eliminację konkretnych szczepów mikroorganizmów. Takie działanie przeprowadza się zwykle po wyleczeniu lub zgonie osoby chorej na niebezpieczną chorobę zakaźną.
Inną sytuację, w której jest zalecane takie działanie, stanowi profilaktyka epidemiologiczna. Dezynfekcję stosuje się m.in. na basenach, w sanitariatach publicznych oraz w kuchniach przygotowujących posiłki w zbiorowym żywieniu. Są to zarówno kuchnie szpitalne, jak i restauracyjne, zakładowe czy szkolne.
Okolicznością, w której dezynfekcja domu bywa niezbędna, jest zalanie obiektu płynnymi odpadami z kanalizacji z pękniętej rury lub z przepełnionego szamba. Podobną, choć znacznie rzadszą sytuacją jest zalanie przez powódź czy wody deszczowe, których nie odprowadzają studzienki.
Brudne ciecze i fekalia niosą ze sobą materiał biologiczny stanowiący zagrożenie rozwojem bardzo poważnych chorób takich jak cholera czy dur brzuszny. Nie bez znaczenia jest też intensywny, nieprzyjemny zapach, którego wyeliminowanie wymaga usunięcia zanieczyszczeń i odkażenia pomieszczeń. Często wykonuje się je metodą ozonowania.
Jak należy przeprowadzić dezynfekcję?
Aby dezynfekcja mieszkania, domu czy pojedynczego pomieszczenia była skuteczna, musi być właściwie przeprowadzona. Dlatego powinna być wykonywana przez osoby, które wiedzą, jakich środków i metod użyć.
W przeciwieństwie do eliminacji gryzoni czy insektów, mikroorganizmy pozostają niewidoczne. Nie można więc jednoznacznie stwierdzić, w jakim stopniu zostały usunięte. Może się okazać, że samodzielnie wykonana dezynfekcja była mało skuteczna i mieszkańcy zarażą się groźną chorobą.
Skuteczność dezynfekcji zależy od stworzenia takich warunków, w których drobnoustroje zginą. Są to organizmy o określonych preferencjach takich jak wilgotność czy temperatura otoczenia. Dlatego skuteczne może być np. podniesienie temperatury otoczenia powyżej tolerowanego przez nie poziomu.
Osiąga się to np. za pomocą pary wodnej o temperaturze 100-105°C. Skuteczną metodą jest też oddziaływanie promieniowaniem ultrafioletowym o długości fali 256 nm.
Obie metody można stosować do dezynfekcji powietrza i powierzchni. Alternatywą dla nich są też preparaty chemiczne. Stanowią bardzo szeroką grupę związków takich jak aldehydy, alkohole, związki metali ciężkich, fenolowe, halogenowe, utleniacze i wiele innych.
Kto może wykonać dezynfekcję pomieszczeń?
Dezynfekcja pomieszczeń lub powierzchni powinna być przeprowadzana przez specjalistów. Tylko oni wiedzą, jakie środki i metody można bezpiecznie zastosować w danym pomieszczeniu.
W przypadku metod chemicznych ważne jest też precyzyjne dobranie stężenia preparatu czy czasu jego oddziaływania. Stosowane są też nowoczesne metody.
Przykładem jest usługa dezynfekcji DezStop – firmy z Warszawy, która stosuje wymrażanie bezpieczne dla ludzi oraz ich otoczenia. Inną metodą stosowaną przez to przedsiębiorstwo jest zamgławianie ULV, czyli tzw. zimną mgłą, która penetruje wszystkie zakamarki pomieszczeń. Obie metody dezynsekcji są ekologiczne i nie mają wpływu na środowisko naturalne.
