Pękająca więźba dachowa często wzbudza w nas niepokój – obawiamy się dalszych uszkodzeń, a nawet zawalenia konstrukcji dachu. Nie zawsze jednak zaobserwowane pęknięcia są aż tak niebezpieczne. Kiedy należy się zabrać za remont więźby dachowej? Co jest przyczyną pojawiających się rys i szczelin? Sprawdźmy, czy możemy sami poprawić stan techniczny naszej więźby dachowej oraz, czy można przeciwdziałać tego typu uszkodzeniom, już na etapie budowy domu.
Pękająca więźba dachowa – przyczyny powstawania uszkodzeń
Popękana więźba dachowa jest dość częstym problemem, którego przyczyną jest:
- zbyt mokre drewno – dopuszczalna norma wilgotności dla drewna konstrukcyjnego wynosi maksymalnie 18%,
- łączenie krokwi z podporą wkrętem ciesielskim lub gwoździem krokwiowym – dobre efekty przynosi łączenie elementów konstrukcyjnych więźby za pomocą łączeń z grupy SFH, które zabezpieczają krokiew przed poprzecznym rozwarstwieniem włókien drewna,
- rozmieszczenie szpilek w osi murłaty – często pojawia się pęknięcie wzdłuż linii wyznaczonej przez kolejne szpilki,
- źle zaimpregnowane drewno – nie dające ochrony przed wilgocią, grzybami, szkodnikami i ogniem.
Jak zabezpieczyć więźbę drewnianą?
Już na etapie konstrukcji dachu mamy duży wpływ na późniejszy stan techniczny więźby. Najważniejszy jest wybór odpowiedniego drewna. Więźba dachowa powinna być zrobiona z certyfikowanego, wytrzymałego drewna, przeznaczonego do budowy konstrukcji nośnych, o wilgotności w granicach 15-18%. Wybór właściwego materiału warto powierzyć technologom drewna, którzy potrafią właściwie ocenić jego jakość.
Więźba drewniana musi być odpowiednio zaimpregnowana, aby w przyszłości była bardziej odporna na działanie szkodników, wilgoci, ognia oraz grzybów. Najlepszym sposobem jest zanurzenie na kilka godzin drewna w impregnacie – wnika on wtedy głęboko w strukturę belek. Malowanie (nawet 3 warstwami) zabezpiecza jedynie powierzchnię drewna i nie wpływa aż tak dobrze na odporność drewna, jak jego kąpiel.
Wyjątkową wytrzymałością i sztywnością charakteryzuje się więźba prefabrykowana. Zwykle jest ona stosowana do budowy dużych obiektów, takich jak hale przemysłowe, chociaż coraz częściej wykorzystuje się ją do tworzenia konstrukcji dachowych budynków mieszkalnych. Elementy drewniane w tego typu konstrukcji (wiązary) są łączone za pomocą wprasowanych kolczastych płytek. Ten typ łączenia jest bezpieczniejszy dla drewna niż szpilki, wkręty ciesielskie lub gwoździe krokwiowe. Zaletą więźby prefabrykowanej jest przenoszenie obciążeń z dachu na ściany zewnętrzne budynku. Prefabrykowana więźba dachowa to sposób na zaoszczędzenie czasu na budowie i pieniędzy – zamawia się gotowe elementy konstrukcji, które montuje się na miejscu.
Popękana więźba dachowa – co robić?
Rozwarstwienie drewna więźby należy ograniczyć, aby nie doszło do poważnego osłabienia konstrukcji nośnej dachu. W celu wzmocnienia uszkodzonych elementów możemy:
- zastosować perforowane płytki stalowe w miejscu pęknięcia,
- przeprowadzić gwoździowanie po obu stronach rysy – jeżeli nie mamy dość miejsca na wbicie gwoździ, to możemy je zastąpić wkrętami,
- ściągnąć pęknięcia za pomocą śrub i zastosować dodatkowe, powiększone podkładki,
- dociągnąć rozwarstwione drewno, stosując wkręty (najlepiej mające gwint na całej długości lub z podwójnym gwintem).
Więźba drewniana bardzo często ulega rozwarstwieniu, dlatego warto ją obserwować i przeciwdziałać pogłębianiu usterek. Nawet duże pęknięcie nie stanowi zagrożenia dla konstrukcji dachu, jeżeli odpowiednio zostanie zabezpieczone. W razie wątpliwości warto skonsultować się z wykwalifikowanym cieślą, który oceni, czy nasza więźba dachowa musi zostać wymieniona. W przypadku starego, mocno uszkodzonego drewna (np. przez szkodniki lub wilgoć), może dojść do osłabienia całej konstrukcji dachu – czeka nas wtedy jej całkowita wymiana. Jeżeli jednak zastosowane w naszej więźbie drewno, było odpowiednio zabezpieczone i wysuszone, być może tylko niektóre elementy będą wymagać wymiany, a pozostałe jedynie dodatkowej impregnacji.
